Onkruiden; zaden, groen, vruchten en bessen voor vogels

Weeds; seeds, green, fruits and berries for birds

rood / red        = giftig / toxic

groen / green = beschrijving en foto's / Description en pictures

 

Nederlands Wetenschappelijk Engels maanden
       
vogelmuur Stellaria media common chickweed  I - XII
klein hoefblad Tussilago farfara coltsfoot II - IV
klein kruiskruid Senecio vulgaris common groundsel or old-man-in-the-Spring III - XI
madeliefje Bellis perennis English Daisy III - XI 
herderstasje Capsella bursa pastoris shepherd's purse III - XII
kleine veldkers Cardamine hirsuta hairy bittercress IV - VIII
raapzaad Brassica campestris field mustard V - VIII
       
rood of gewoon guichelheil Anagallis arvensis Scarlet pimpernel  V - X
blauwe guichelheil     Anagallis coerulea Blue pimpernel or poorman's weatherglass                       V - X
bernagie Borago officinalis Borage V - IX 
       
duizendblad  Achillea millefolium Yarouw, Milfoil VI - X 
spiesmelde Atriplex hastata Spear-leaved-orache VI - XI 
kromhals Anchusa (Lycopsis) arvensis small bugloss and annual bugloss  
gewone ossentong Anchusa officinalis common bugloss or alkanet  
kleine klis Arctium minus Lasser burdock  VII - XII
bijvoet Artemissia vulgaris Mugwort VII - XI 
ruwe berk Betula pendula Silver birch VII - X 
adderwortel Bistorta officinalis (Persicaria bistorta) (European) bistort, snakeroot, snake-root, snakeweed and Easter-ledges  
zachte dravik Bromus mollis soft brome, bull grass, soft cheat, and soft chess VII - X
knikkende distel Carduus nutans musk thistle, nodding thistle, and nodding plumeless thistle VI - VIII
korenbloem Centaurea cyanus cornflower VI - IX
knoopkruid Centaurea jacea (pratensis) brown - or brownray knapweed VI - X
melganzevoet Chenopodium album lamb's quarters, melde, goosefoot or fat-hen VII - XI
wilde cichorei of wegenwachter Cichorum intybus common chicory VII - IX
akkerdistel Cirsium arvense creeping thistle VI - IX
moesdistel Cirsium oleraceum cabbage thistle or Siberian thistle VII - X
kale jonker Cirsium palustre marsh thistle or European swamp thistle VI - IX
speerdistel Cirsium vulgare spear thistle, bull thistle, or common thistle VII - X
cotoneaster of dwergmispel Cotoneaster tomentosa cotoneaster bush or shrub VIII - XI
groot streepzaad Crepis biennis rough hawksbeard  
klein streepzaad Crepis cappillaris smooth hawk's-beard VII - X
paardebloemstreepzaad Crepis vesicaria subsp. taraxacifolia beaked hawk's-beard  
wilde kaardebol Dipsacus sylvestris wild teasel or fuller's teasel VII - XI
(Europese) hanenpoot  Echhinochloa crus-galli cockspur(grass), barnyard millet, Japanese millet, water grass, (common) barnyard grass VII - X
slangenkruid Echirum vulgare (common) viper's bugloss V - IX
(knikkend) wilgenroosje Epilobium angustifolium rosebay willowherb (UK), fireweed (North America), great willowherb (parts of Canada) VI - IX
blauwe zeedistel Eryngium maritimum sea holly or seaside eryngo VI - IX
steenraket Erysimum cheiranthoides treacle-mustard or wormseed wallflower V - IX
zwaluwtong Fallopia (Polygonum) convolvulus black-bindweed or wild buckwheat VII - IX
moerasspirea Filipendula ulmaria meadowsweet or mead wort VI - X
bosaardbei Fragaria vesca wild strawberry, woodland strawberry, Alpine strawberry, European strawberry, or fraise des bois V - VI
Robertskruid Geranium robertianum Herb-Robert, Red Robin, Death come quickly, Storksbill, Dove's Foot V - X
hennepnetel Galeopsis tetrahit common hemp-nettle or brittlestem hempnettle VI - X
reuzenbereklauw Heracleum mantegazzianum giant hogweed, cartwheel-flower, giant cow parsnip, hogsbane or giant cow parsley VI - VIII
(gewoon) bereklauw Heracleum sphondylium hogweed, common hogweed or cow parsnip VI - XI
schermhavikskruid Hieracum umbellatum hawkweed, narrowleaf hawkweed, or northern hawkweed VII - X
duindoorn Hippophae rhamnoides common sea buckthorn VIII - XI
(gestreepte) witbol of wollig zorggras Holcus lanatus Yorkshire fog, tufted grass, and meadow soft grass. North America: velvet grass and common velvet grass V - X
gladde witbol of zachte witbol Holcus mollis creeping soft grass or creeping velvet grass VI-VIII 
kruipertje of muizengerst Hordeum murinum wall barley or false barley VI - X
glad biggenkruid Hypochaeris glabra smooth cat's ear  
(gewoon) biggenkruid Hypochaeris radicata catsear, flatweed, cat's-ear, hairy cat's ear or false dandelion VI - X
greppelrus Juncus bufonius toad rush VI - X
pitrus Juncus effusus common rush or soft rush VI - IX
tuinsla of ijsbergsla Lactuca sativa Lettuce V - X
kompassla of wilde sla Lactuca serriola prickly lettuce, compass plant,and scarole VII - X
akkerkool Lapsana communis common nipplewort VI - IX
lariks Larix decidua larche winter
margriet Leucanthenum chrysanthemum Leucanthemum V - VIII
Engels raaigras Lolium perenne perennial rye-grass, English ryegrass or winter ryegrass V - X
gele of akker honingklaver Melilotus officinalis yellow sweet clover, yellow melilot, ribbed melilot and common melilot VII - X
muursla Mycelis muralis wall lettuce VI - IX
akker vergeet-mij-nietje Myosotis arvensis field forget-me-not V - XI
veelkleurig vergeet-mij-nietje Myosotis discolor changing forget-me-not V - VI
zomp vergeet-mij-nietje Myosotis laxa subsp. cespitosa   V - IX
ruw vergeet-mij-nietje Myosotis ramosissima early forget-me-not IV - VI
moeras vergeet-mij-nietje Myosotis scorpioides subsp. scorpioides water forget-me-not or true forget-me-not, scorpion grass V - IX
weide vergeet-mij-nietje Myosotis scorpioides subsp. nemorosa    
stijf vergeet-mij-nietje Myosotis stricta strict forget-me-not, Eurasian Forget-me-notand blue scorpion grass V - VI
bos vergeet-mij-nietje Myosotis sylvatica wood forget-me-not or woodland forget-me-not IV - VIII
teunisbloem Oenothera biennis evening primrose, suncups, and sundrops VII - XII
wegdistel Onopordum acanthium cotton thistle, Scotch thistle VII - XI
ruige klaproos Papaver argemone prickly poppy, long pricklyhead poppy and pale poppy V - VII
bleke klaproos Papaver dubium long-headed poppy and blindeyes V - VIII
bastaardklaproos Papaver hybridum rough poppy  
(grote of gewone) klaproos Papaver rhoeas common poppy, corn poppy, corn rose, field poppy, Flanders poppy or red poppy VI - X
slaapbol of bolpapaver Papaver somniferum opium poppy  
(overblijvende) ossentong Pentaglottis sempervirens green alkanet, evergreen bugloss or alkanet IV - X
smalle weegbree Plantago lanceolata English plantain, narrowleaf plantain, ribwort plantain, ribleaf and lamb's tongue V - XI
grote weegbree Plantago major broadleaf plantain, white man's foot, or greater plantain V - X
       
straatgras Poa annua annual meadow grass I - XII
varkensgras Polygonum aviculare common knotgrass,prostrate knotweed, birdweed, pigweed or lowgrass VII - XI
veenwortel Persicaria amphibia(Polygonum amphibium) longroot smartweed, water knotweed, water smartweed, and amphibious bistort  
waterpeper Persicaria (Polygonum) hydropiper water-pepper or marshpepper knotweed  
(beklierde) duizendknoop Persicaria (Polygonum) lapathifolium pale persicaria,pale smartweed, curlytop knotweed, and willow weed VII - XI
kleine duizendknoop Persicaria minor (Polygonum minus)    
perzikkruid Persicaria (Polygonum) persicaria lady's thumb, spotted lady's thumb, Jesusplant or redshank VI - XI
fijnspar Picea abies Norway spruce winter
grove den Pinus sylvestris Scots pine winter
(Amerikaanse) vogelkers of bospest Prunus padus black cherry, wild black cherry, rum cherry, or mountain black cherry VIII - IX
vuurdoorn Pyracantha coceinea firethorn or pyracantha VII - XI
hondsroos; rozenbottel Rosa canina dog-rose; rose hip, also known as rose haw or rose hep VIII - X
rimpelroos; rozenbottel Rosa rugosa rugosa rose, beach rose, Japanese rose, or Ramanas rose; rose hip, also known as rose haw or rose hep VIII - XI
braambes Rubus fruticosus blackberry VII - IX
framboos Rubus ideaus raspberry VI - VIII
veldzuring Rumex acetosa sorrel, common sorrel or garden sorrel, spinach dock and narrow-leaved dock VI - XI
(kortarige) zeekraal Salicornia europaea (common) glasswort VII - X
(gewone) vlier Sambucus nigra elder, elderberry, black elder, European elder, European elderberry and European black elderberry VIII - IX
(grote) schorseneer Scorzonera hispanica black salsify, Spanish salsify, black oyster plant, serpent root, viper's herb, viper's grass or simply scorzonera V - X
Jacobs kruiskruid Senecio jacobaea ragwort, common ragwort, stinking willie, tansy ragwort, benweed VI - XI
kleverig kruiskruis Senecio viscosus sticky ragwort,sticky groundsel or stinking groundsel VI -XI
herik Sinapsis arvensis charlock mustard, field mustard, wild mustard or charlock VII - IX
Mariadistel Silybum (Carduus) marianum

cardus marianus, blessed milkthistle,Marian -, Mary -, or Saint Mary's thistle,

Mediterranean milk thistle or variegated thistle

VI - XI
(gewone) raket Sisymbrium officinale hedge mustard V - IX
(echte) guldenroede Solidago virgaurea goldenrods VII - IX
akker melkdistel Sonchus arvensis field milk thistle, field-, swine-, tree- or corn sowthistle, dindle, gutweed VI - IX
melkdistel Sonchus oleraceus common, smooth- or annual sowthistle, hare's colwort / thistle or swinies VI - XI 
lijsterbes Sorbus aucuparia European rowan (UK), or mountain-ash (also North America) VII - XI
spurrie Spergula arvensis corn spurry VI-X
boerenwormkruid Tanacetum vulgare common tansy,bitter buttons, cow bitter, or golden buttons VII - XI
paardebloem Taraxacum officinale common dandelion IV - VI +
witte krodde of boerenkers Thlaspi arvense field pennycress V - X
gele morgenster Tragopodon pratensis Jack-go-to-bed-at-noon, meadow salsify, showy or meadow goat's-beard V - VII
rode klaver Trifolium pratense red clover V - IX
brandnetel Urtica dioica common nettle, stinging nettle or nettle leaf VI - X
kleine brandnetel Urtica urens annual nettle, dwarf nettle, small nettle, dog nettle or burning nettle VI - X
zwarte els Alnus glutinosa Alder  winter
blauwe bosbes Vaccinium myrtillus bilberry, whortleberry or European blueberry VII - VIII
rode bosbes of vossebes Vaccinium vitis-adaea lingonberry, partridgeberry, or cowberry VII - VIII
koningskaars Verbascum thapsus great mullein or common mullein VII - X
zwarte toorts Verbascum nigrum black mullein or dark mullein VI - X
gewone of gamander ereprijs Veronica chamaedrys germander speedwell, bird's-eye speedwell IV - XI
vogelwikke Vicia cracca tufted vetch, cow vetch, bird vetch, blue vetch, boreal vetch V - IX
driekleurig viooltje Viola tricolor Johnny Jump up, heartsease, heart's ease, heart's delight, tickle-my-fancy, Jack-jump-up-and-kiss-me, come-and-cuddle-me, three faces in a hood, or love-in-idleness, pansy (North America) IV - X

 

 

Klein Kruiskruid

Wetenschappelijk: Senecio vulgaris

De naam kruiskruid is misschien ontstaan door de kruisgewijs staande bladen, maar meer waarschijnlijk is dat het een verbastering is van de Duitse naam Greiskraut.

Senecio komt van senex (grijsaard), om het spoedig zichtbaar wordende vruchtpluis. Vulgaris betekent gewoon.

English: common groundsel or old-man-in-the-Spring

Deutsch: Gemeines Greiskraut
Français: Séneçon commun

Familie: Composietenfamilie, Asteraceae (Compositae)
Geslacht: Senecio, Kruiskruid

Bijna alle zaadetende vogels eten het zaad van klein kruiskruid. Soms kun je de plant uittrekken en in en pot, gevuld met water in de volìere zetten. Na enkele dagen zijn dan de bloemen rijp om gegeten te worden. Staat er in de natuur maar een enkele plant dan knip de bloemhoofdjes af, zodat de plant nog meer zaden kan produceren.

Stengels en bladeren zijn giftig, maar de smaak is zo bitter dat geen enkele vogel er van zal eten. Mocht een vogel of hoender het toch eten omdat ze al lang geen groen voer meer hebben gehad, dan zal braken het gevolg zijn. Het kan pas gevaarlijk worden als ze er erg veel van binnen krijgen.

 

Afmeting: 7-50 cm
Levensduur: Eenjarig. Therofyt (geen winterknoppen).
Bloeimaanden: bijna het gehele jaar door (I-XII), meestal van maart tot november (III-XI) met een piek van maart tot juli (III-VII)
Wortels:  
Stengels: De stengels zijn niet of maar weinig vertakt en vaak iets behaard. Geen klierharen.
Bladeren: Bladeren zijn aan de bovenkant glazend groen en iets vlezig, langwerpig, veerdelig (meestal zijn ze tot op de helft ingesneden) met langwerpige getande lobben. Gekroesd, meestal kaal en hebben ze een iets omgerolde rand. Onderste bladeren zijn naar de voet steelvormig versmald, terwijl de bovenste bladeren niet gesteeld zijn, niet stengelomvattend.
Bloemen: Gele bloemen in losse pluimen met enkele bloemhoofdjes; 1 cm lang en 4-5mm breed, Tweeslachtig (mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen). Meestal geen lintbloemen. Het omwindsel is hoog, zwart gevlekt (twee keer zo hoog als breed). Bloemblaadjes hebben een zwarte top, buitenkrans heeft ongeveer zestien blaadjes (tussen de acht en twintig).
Vruchten: Eenzadige dopvrucht of nootje. Zaden zijn aangedrukt behaard. Vruchtpluis is wit. Zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig.
   
Biotoop: Zonnige, open plaatsen (pionier) op droge tot vochtige, voedselrijke, humushoudende, zwak zure tot kalkrijke grond (alle grondsoorten).
Groeiplaatsen: Omgewerkte grond, zeeduinen (o.a. in vlierbosjes), waterkanten (greppels), puin, kapvlakten, plantsoenen, in de voegen van bestrating, (sterk verweerde) oude muren, bermen (open plekken), wegranden, nieuwe dijken, perken, moestuinen, akkers, stoepranden en stortterreinen.
Verspreiding: Oorspronkelijk uit Europa. Tegenwoordig in alle werelddelen, in streken met een gematigd klimaat.
Algemeen: oorsponkelijk inheems, zeer algemeen voorkomend.
Informatie:  

 

De variëteit Senecio vulgaris var. hybernicus heeft acht tot dertien, ongeveer 0,5 cm lange lintbloemen, vind je het meest nabij spoorwegterreinen.

 

Terug naar Onkruiden; zaden, groen, vruchten en bessen voor vogels

 

 

Blauw guichelheil 

Wetenschappelijk: Anagallis coerulea

guichelheil is een samenstelling van guichel (gekheid of razernij) en heil (helen), omdat men dacht dat guichelheil geestesziekten en melancholie kon genezen.
Anagallis komt van het Griekse woord anagelao (ik lach), eveneens vanwege het vermeende effect dat melancholie door het gebruik van dit plantje kon worden verdreven.
Coerulea betekent blauw.

English: Blue Pimpernel or Poorman's Weatherglass

Deutsch: Blauer Gauchheil
Français: Mouron bleu

Familie: Sleutelbloemfamilie, Primulaceae
Geslacht: Anagallis, Guichelheil

Niet aan de vogels geven, zeer giftige plant!

 

Afmeting: 5 - 50 cm.
Levensduur: Eenjarig. Therofyt (geen winterknoppen).
Bloeimaanden: Mei, juni, juli, augustus, september en oktober. (V-X)
Wortels: Worteldiepte tot 20 cm.
Stengels: De liggende of opstijgende stengels wortelen niet. Ze zijn vierkantig en kaal.
Bladeren: Eirond tot langwerpig eironde, tegenoverstaande of zelden in kransen van 3 zittende bladeren zonder steel. Zwarte klierpuntjes aan de onderkant. 
Bloemen: Blauw, soms paars of groen kleurige bloemen, tweeslachtig (mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen, kroonslippen hebben weinig of geen klierharen aan de rand. Kroonbladen zijn smaller dan die van rood guichelheil (Anagallis arvensis) en bedekken elkaar niet aan de randen, ongeveer 6 mm lang en 3,5 mm breed. Aan de top zijn ze gezaagd en hebben ze viercellige klierharen. De kelkbladen zijn fijn gezaagd.
Vruchten: Doosvrucht. De zaden zijn langlevend (> 5 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
   
Biotoop: Zonnige, warme, open plaatsen op vochtige, kalkrijke, matig voedselrijke grond (zand en mergel).
Groeiplaatsen: Akkers (graanakkers), omgewerkte grond, braakliggende grond, tuinen (moestuinen) en ruderale plaatsen bij graanpakhuizen, korenmolens en meelfabrieken.
Verspreiding: Over de gehele wereld, oorspronkelijk uit Zuid-Europa. Vrij zeldzaam in Midden- en Zuid-Europa.
Algemeen: zeer zeldzaam, bedreigd, Rode lijst 2012
Informatie: GIFTIG

 

Bijzonderheden:

Guichelheil (Anagallis arvensis) en blauw guihelheil (Anagallis coerulea) lijkt veel op vogelmuur (Stellaria media), Duinvogelmuur (Stellaria pallida) of Heggevogelmuur (Stellaria neglecta)door ongeveer dezelfde groeiwijze, maar de bloemetjes van de vogelmuur-soorten zijn wit en niet giftig. 

De witte bloempjes van de vogelmuur soorten staan de gehele dag open, terwijl de rode bloempjes van guichelheil (Anagallis arvensis) en de blauwe bloempjes van blauw guichelheil (Anagallis coerulea) allen maar open zijn gedurende de ochtend tot ongeveer 14.00 uur. Bij regenachtig en bewolkt weer gaan de bloempjes zelf niet open.

De plant moet niet verward worden met de blauwe vorm (Anagallis arvensis subsp. foemina) van rood guichelheil (Anagallis arvensis subsp. arvensis).

 

Terug naar Onkruiden; zaden, groen, vruchten en bessen voor vogels

 

 

Rood guichelheil of Gewoon guichelheil

Wetenschappelijk: Anagallis arvensis

guichelheil is een samenstelling van guichel (gekheid of razernij) en heil (helen), omdat men dacht dat guichelheil geestesziekten en melancholie kon genezen.

Anagallis komt van het Griekse woord anagelao (ik lach), eveneens vanwege het vermeende effect dat melancholie door het gebruik van dit plantje kon worden verdreven.

Arvensis betekent " op akkers groeiend" .

English: Scarlet Pimpernel (Shepherd´s-Weatherglass, Poor-Man´s-Weatherglass)

Deutsch: Acker-Gauchheil
Français: Mouron rouge

Familie: Sleutelbloemfamilie, Primulaceae
Geslacht: Anagallis, Guichelheil

Niet aan de vogels geven, zeer giftige plant!

 

Afmeting: 5 - 50 cm.
Levensduur: Eenjarig. Therofyt (geen winterknoppen).
Bloeimaanden: Mei, juni, juli, augustus, september en oktober. (V-X)
Wortels: Worteldiepte tot 20 cm.
Stengels: De liggende of opstijgende stengels wortelen niet. Ze zijn vierkantig en kaal.
Bladeren: Eirond tot langwerpig eironde, tegenoverstaande of zelden in kransen van 3 zittende bladeren zonder steel. Zwarte klierpuntjes aan de onderkant. 
Bloemen: Rode of vleeskleurig, soms lila, paars, blauw of groen kleurige bloemen, tweeslachtig (mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen, Lang gesteeld; bloemkroon is even lang of iets langer dan de kelk, de rand van de kroonslippen is dicht klierachtig gewimperd met meer dan 30 klieren. De kroonbladen zijn 7mm lang en 6 mm breed en bedekken elkaar aan de randen, een gave of zwak gekarteld. De kelkbladen hebben een gave rand.
Vruchten: Doosvrucht. Na de bloei krommen de bloemstelen zich. De zaden zijn zwart en langlevend (> 5 jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
   
Biotoop: Zonnige, zelden licht beschaduwde plaatsen op droge tot vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende, minerale grond (lemig zand, leem, zavel, löss, klei, mergel en stenige plaatsen).
Groeiplaatsen: Akkers (vooral op het stoppelveld), wijngaarden, moestuinen, zeeduinen (o.a. langs duinpaden), langs spoorwegen (spoorwegterreinen), stroomruggen, langs voetpaden, bermen (open of omgewerkte plaatsen), braakliggende grond, afgestoken greppelkanten, drooggevallen zandplaten, onder struiken in plantsoenen en bossen (langs vochtige bospaden).
Verspreiding: Over de gehele wereld in gbeiden met een gematigd of warm klimaat. Rood guichelheil komt oorspronkelijk uit het Middellandse-Zeegebied..
Algemeen: oorsponkelijk inheems, niet bedreigd
Informatie: GIFTIG

 

Bijzonderheden:

Guichelheil (Anagallis arvensis) en blauw guichelheil (Anagallis coerulea) lijkt veel op vogelmuur (Stellaria media), Duinvogelmuur (Stellaria pallida) of Heggevogelmuur (Stellaria neglecta)door ongeveer dezelfde groeiwijze, maar de bloemetjes van de vogelmuur-soorten zijn wit en niet giftig. 

De witte bloempjes van de vogelmuur soorten staan de gehele dag open, terwijl de rode bloempjes van guichelheil (Anagallis arvensis) en de blauwe bloempjes van blauw guichelheil (Anagallis coerulea) allen maar open zijn gedurende de ochtend tot ongeveer 14.00 uur. Bij regenachtig en bewolkt weer gaan de bloempjes zelf niet open.

Blauw guichelheil (Anagallis coerulea) moet niet verward worden met de blauwe vorm (Anagallis arvensis subsp. foemina) van rood guichelheil (Anagallis arvensis subsp. arvensis).

 

Terug naar Onkruiden; zaden, groen, vruchten en bessen voor vogels